eerst zien dan geloven?

De apostel Thomas

Binnenkort is het de feestdag van de heilige Thomas,

die we- onterecht- kennen als de 'ongelovige Thomas'.

Alsof er zoveel met hem mis was.

Alsof hij het anders had moeten doen. 

Hij had de dood en de begrafenis van zijn Meester meegemaakt.
En nu kwamen zijn vrienden vertellen dat Jezus leefde.
Thomas was er niet bij toen de anderen Hem zagen.
Maar ze wilden hem wel graag laten delen in hun vreugde.
Thomas laat zich echter niet zo gemakkelijk overtuigen.
'Ik wil eerst zien dat Hij het is. 

En ik wil ook zien dat het lijden écht geweest is.
Ik wil zijn wonden zien. Pas dan kan ik geloven', zegt hij.

Jezus geeft hem dat geschenk.
Hij mag zien. En op datzelfde ogenblik gelooft hij ook.

Dan zegt Jezus: 'zalig die niet zien en toch geloven.' 

Op wie lijk ik? 

Ik weet niet wat jij denkt,

maar ik vind deze laatste woorden tamelijk confronterend.

Als dit de keuze is, lijk ik wel héél erg op Thomas.
Ik heb een goed excuus:

het feit dat ik graag eerst wil zien, voordat ik kan geloven

heeft vaak te maken met verdriet, 

met de onomkeerbaarheid van een verlies,

met geschonden vertrouwen.

Het is zelfbescherming.

Stel dat...

Stel dat de keuze een klein beetje anders is dan hier staat.

Stel dat het ging om een keuze tussen

'eerst zien en dan geloven' of 'eerst geloven en dan zien',

wie was ik dan: Thomas of een 'leerling zoals Jezus ze hoopt te zien'?
En jij?

Een wereld van verschil 

Als je zegt: 'eerst zien dan geloven',

dan ben je op zoek naar een bewijs dat iemand jouw vertrouwen waard is.

Iemand moet voldoen aan een voorwaarde (of misschien wel meerdere),

voordat jij hem of haar jouw liefde kan geven.

Daardoor wordt jouw liefde koopwaar. 
Iemand kan het 'verdienen' of niet 'waard' zijn.

Dat is de taal van het geld.

Maar is dat de kern van liefde? Dat het te verdienen is?

Misschien moeten we dus 'eerst vertrouwen, om dan te zien'.

Misschien moet er eerst een ruimte gemaakt worden

waarin we de ander kennen,

waarin we de ander bij voorbaat een schouder geven om op uit te huilen

of een duwtje in de rug geven.

Misschien moet er eerst een ruimte gemaakt worden waarin bij voorbaat 

duidelijk gemaakt wordt: 'ik geef om jou',

voordat je de resultaten kunt zien in concrete daden.

Liefde maakt mogelijk, 
Liefde is een geschenk.

En daarvoor moet je eerst vertrouwen, voordat je ziet.

Een collega vertelde over 'haar' gevangenen.

De hopeloze verhalen die achter de misdaden zitten, raken haar altijd.

Maar nu ontmoette ze een asielzoeker.
In de war, maar ook volkomen ontheemd, beging hij zijn misdaad.

En nu zit hij helemaal alleen in de gevangenis.
Geen gedeelde taal met de anderen, geen bezoek, 

geen familie in de buurt, 

nog maar nauwelijks

aan de asielaanvraag begonnen.

Als je zegt: 'bewijs het maar, voordat ik je vertrouw. Ik wil het eerst zien', 
dan maak je het leven voor hem ondragelijk.

Als je zegt: ik zie een mogelijkheid in jou. 

Voor mij ben jij de moeite waard, no matter what,

ik ben bereikbaar voor jou,
dan creëer je hoop, een kans

dat iemand uit zijn ellende opstaat

en de liefde wil beantwoorden. 

Zalig

Jezus zegt misschien wel: 'zalig de mens die dát kan.'

Want je loopt een risico.
Of misschien is het wel een gegeven: je wordt óók teleurgesteld,

je wordt óók bedrogen, het loopt óók mis ondanks alle goede bedoelingen.

Zalig de mens, die dan toch weer begint met vertrouwen, 

voordat hij de resultaten ervan wil zien.

Die mens maakt echt menselijk leven mogelijk.

Denk niet: dat gaat boven mijn macht.

Jezus zegt elders: 'hadden jullie maar een mosterdzaadje vertrouwen,

dan zouden jullie bergen kunnen verzetten.'

Perfect hoeft het dus allemaal niet te zijn.

Als het maar begint met een geschenk van een klein vertrouwen.