het kruisbeeld
Het kruis
Kerk-rondleiding met groep 4. Ik aarzel of ik de kruisweg van begin tot einde zal laten zien. De beelden in de kerk zijn best expliciet. Er is bloed te zien, bijvoorbeeld. Ik doe het toch. De kinderen kijken immers jeugdjournaal. Ze spelen games op hun computer. En ik ben er toch bij?
De kinderen zijn nieuwsgierig. Ze stellen vragen. Of je van spijkers in je handen dood kan gaan. En hoeveel pijn dat doet. Ze zijn onder de indruk van het kruis en beslissen samen dat Goede Vrijdag dan nooit meer Goede vrijdag mag heten, maar voortaan zwarte vrijdag is.
Aan het einde van de dag krijg ik een telefoontje van een ouder. Wat of mij bezielt om zulke beelden te laten zien. Mijn weerwoord geldt niet: 'computerspelletjes zijn niet echt en het jeugdjournaal gaat over dingen ver weg.' En nee..... het hoeft nooit expliciet benoemd te worden. Ook niet straks bij het vormsel.
Het kruis. Soms even licht de verschrikkelijke werkelijkheid ervan weer op. Het gaat in eerste instantie over lijden en dood, over martelingen en vernederingen. Geen wonder dat Petrus in het evangelie van deze zondag tegen Jezus zegt: 'God verhoede dat je aan dat kruis terecht komt! '
Wie wil dat zien?
Wie kan bijvoorbeeld dit beeld verdragen? De kunstenaar Jan Tregot maakte het in 2016 en gaf het de titel 'de laatste dagen' mee. Hij zegt erover: 'als ik een video van IS strijders zie in het journaal, dan valt mij op dat hun terreur ook duidelijk gericht is tegen Europa als christelijke cultuur. IS-strijders verwijzen vaak naar 'de kruisvaarders' en ze zeggen dat ze zullen optrekken naar Rome als heilige stad en onze kruizen zullen breken. Maar hoeveel mensen zijn er nog - in vooral de rijke landen van Europa- die vinden dat ze in een christelijke cultuur leven? (....) Ik besloot na de moord op de Franse priester Jacques Hamel deze sculptuur te gaan maken. Een moord door een jihadist op een priester die bezig is met het opdragen van de mis, is in Europa de meest nadrukkelijke aanval op de christelijke cultuur. Mijn sculptuur refereert aan de angst die er heerst dat onze samenleving ook steeds meer door religieus geweld onder druk komt te staan.'
Het beeld is gemaakt van een oud corpus dat ook de belofte van opstanding en terugkomst met zich meedraagt. Wanneer komt er een einde aan alle martelingen. de mensonterende toestanden? Ik verlang naar het herstel van alle dingen, zucht met de laatste woorden van de bijbel: 'Kom, Heer Jezus.' (bron lazarus)
Veel kruisbeelden verdwijnen uit onze huizen en uit openbare gebouwen. Het lijden wordt misschien nog wel gezien (en weer afgeweerd). Maar de boodschap van de opstanding is voor velen niet meer zichtbaar in het kruis. En wie wil nu elke dag het lijden zien?
Op rommelmarkten, op zolders van bejaarde (groot)ouders, in kerken liggen vele tientallen ongebruikte kruizen. Soms pakt een kunstenaar ze op en maakt er iets nieuws van
Dezelfde Jan Tregot maakte ook dit beeld. Ook dit kan aanstoot geven. Is Jezus nu aan het touwtje springen? Je mag het kruis toch niet met zoiets luchtigs vergelijken? Maar wat als de marmeren bal onder zijn voeten nu eens 'de wereld' is en het touwtje in zijn handen de zweep voorstelt? Wat als hier dus de overwinnende Christus staat, de Koning van het heelal die het lijden (in het symbool van de zweep) heeft overwonnen?
Ze vertelt erbij: ''Ik ben iemand die erg veel in rommelwinkels komt omdat de tijd daar zo mooi niet-chronologisch opeengestapeld ligt. Het valt me op dat er (ook in Groningen, waar ik woon) regelmatig afgedankte kruisbeelden liggen. Ontdaan van alle heiligheid, met een prijssticker pontificaal erop geplakt. Deze beelden moeten ooit aanbeden zijn geweest. Dat kan haast niet anders. Ik begon ze schoorvoetend te kopen.(.....) In die tijd verzon ik ook dat ik een kunstwerk wilde maken met ‘lege’ kruizen. Die waren er maar weinig. Feitelijk zat de Corpus Christi me dus in de weg en in het atelier bleek het eenvoudig te zijn om de drie piepkleine spijkertjes los te peuteren met een tangetje. Dat ik daarmee Jezus van zijn kruis aan het verlossen was (‘de kruisafname’), die symboliek, ontging me niet! Daar lagen ze dan, restproducten: armen wijd, oneerbiedig in een plastic bakje.(....) .
Kerk-rondleiding met groep 4. Ik aarzel of ik de kruisweg van begin tot einde zal laten zien. De beelden in de kerk zijn best expliciet. Er is bloed te zien, bijvoorbeeld. Ik doe het toch. De kinderen kijken immers jeugdjournaal. Ze spelen games op hun computer. En ik ben er toch bij?
De kinderen zijn nieuwsgierig. Ze stellen vragen. Of je van spijkers in je handen dood kan gaan. En hoeveel pijn dat doet. Ze zijn onder de indruk van het kruis en beslissen samen dat Goede Vrijdag dan nooit meer Goede vrijdag mag heten, maar voortaan zwarte vrijdag is.
Aan het einde van de dag krijg ik een telefoontje van een ouder. Wat of mij bezielt om zulke beelden te laten zien. Mijn weerwoord geldt niet: 'computerspelletjes zijn niet echt en het jeugdjournaal gaat over dingen ver weg.' En nee..... het hoeft nooit expliciet benoemd te worden. Ook niet straks bij het vormsel.
Het kruis. Soms even licht de verschrikkelijke werkelijkheid ervan weer op. Het gaat in eerste instantie over lijden en dood, over martelingen en vernederingen. Geen wonder dat Petrus in het evangelie van deze zondag tegen Jezus zegt: 'God verhoede dat je aan dat kruis terecht komt! '
Wie wil dat zien?
Wie kan bijvoorbeeld dit beeld verdragen? De kunstenaar Jan Tregot maakte het in 2016 en gaf het de titel 'de laatste dagen' mee. Hij zegt erover: 'als ik een video van IS strijders zie in het journaal, dan valt mij op dat hun terreur ook duidelijk gericht is tegen Europa als christelijke cultuur. IS-strijders verwijzen vaak naar 'de kruisvaarders' en ze zeggen dat ze zullen optrekken naar Rome als heilige stad en onze kruizen zullen breken. Maar hoeveel mensen zijn er nog - in vooral de rijke landen van Europa- die vinden dat ze in een christelijke cultuur leven? (....) Ik besloot na de moord op de Franse priester Jacques Hamel deze sculptuur te gaan maken. Een moord door een jihadist op een priester die bezig is met het opdragen van de mis, is in Europa de meest nadrukkelijke aanval op de christelijke cultuur. Mijn sculptuur refereert aan de angst die er heerst dat onze samenleving ook steeds meer door religieus geweld onder druk komt te staan.'
Het beeld is gemaakt van een oud corpus dat ook de belofte van opstanding en terugkomst met zich meedraagt. Wanneer komt er een einde aan alle martelingen. de mensonterende toestanden? Ik verlang naar het herstel van alle dingen, zucht met de laatste woorden van de bijbel: 'Kom, Heer Jezus.' (bron lazarus)
Veel kruisbeelden verdwijnen uit onze huizen en uit openbare gebouwen. Het lijden wordt misschien nog wel gezien (en weer afgeweerd). Maar de boodschap van de opstanding is voor velen niet meer zichtbaar in het kruis. En wie wil nu elke dag het lijden zien?
Op rommelmarkten, op zolders van bejaarde (groot)ouders, in kerken liggen vele tientallen ongebruikte kruizen. Soms pakt een kunstenaar ze op en maakt er iets nieuws van
Dezelfde Jan Tregot maakte ook dit beeld. Ook dit kan aanstoot geven. Is Jezus nu aan het touwtje springen? Je mag het kruis toch niet met zoiets luchtigs vergelijken? Maar wat als de marmeren bal onder zijn voeten nu eens 'de wereld' is en het touwtje in zijn handen de zweep voorstelt? Wat als hier dus de overwinnende Christus staat, de Koning van het heelal die het lijden (in het symbool van de zweep) heeft overwonnen?
Moniek Westerman maakte dit van oude corpora
Ze vertelt erbij: ''Ik ben iemand die erg veel in rommelwinkels komt omdat de tijd daar zo mooi niet-chronologisch opeengestapeld ligt. Het valt me op dat er (ook in Groningen, waar ik woon) regelmatig afgedankte kruisbeelden liggen. Ontdaan van alle heiligheid, met een prijssticker pontificaal erop geplakt. Deze beelden moeten ooit aanbeden zijn geweest. Dat kan haast niet anders. Ik begon ze schoorvoetend te kopen.(.....) In die tijd verzon ik ook dat ik een kunstwerk wilde maken met ‘lege’ kruizen. Die waren er maar weinig. Feitelijk zat de Corpus Christi me dus in de weg en in het atelier bleek het eenvoudig te zijn om de drie piepkleine spijkertjes los te peuteren met een tangetje. Dat ik daarmee Jezus van zijn kruis aan het verlossen was (‘de kruisafname’), die symboliek, ontging me niet! Daar lagen ze dan, restproducten: armen wijd, oneerbiedig in een plastic bakje.(....) .
Dat bakje ‘lijken’ (Corpora) ontroerde me op een dag zo dat ik mijn jas aan deed, naar het park liep en terug kwam met een handvol duivenveren*. Onmiddellijk ging ik aan de slag om Jezus te helpen vliegen, zo van vlieg maar weg, ga maar. Ik voegde er in mezelf aan toe: “Als ik jou was zou ik dat doen ook, vlucht maar! Deze wereld is je niet waard. Je bent zachtmoedig, geweldloos. Ja, zelfs je zogenaamde volgelingen staan onbeholpen aan de kant en luisteren nauwelijks meer echt naar je”.
Zo ontstond ‘Vlucht’. (bron: moniekwesterman.nl)
Ook voor Wout Herfkens is de Jezus-figuur op al die afgedankte kruizen een inspiratie. Hij haalt ze er af en legt ze in bed:
Jésus à l'hôpital uit 2014.
Hij heeft compassie met Jezus die zoveel eeuwen op allerlei plekken voor ons aan het kruis heeft gehangen en wiens zelf gave nu niet meer begrepen wordt. Hij wil zijn spijt uiten, zijn medeleven betonen en Jezus de rust geven die Hij verdient
Ik zou nog wel eens aan het werk willen. Met mensen die de kruizen van hun muren en tafels hebben gehaald en hebben opgeborgen. Met kinderen die ze vinden als ze de huizen van hun grootouders leeghalen en hierbij nog aarzelen: weggooien? aan de kerk geven? de kringloopwinkel? Of toch gewoon op zolder bij ons thuis?
Stel dat we de vrijheid hadden en ook voelden, welke vorm zouden dan de woorden krijgen waarmee Jezus vandaag zelf betekenis geeft aan het kruis: Wie zijn leven wil redden, zal het verliezen. Maar wie zijn leven verliest om Mijnentwil zal het vinden.
Wat voor nut heeft het voor een mens heel de wereld te winnen, als dit ten koste gaat van eigen leven? Of wat zal een mens kunnen geven in ruil voor zijn leven? (Mt 16,21-27) 
Reacties
Een reactie posten